Rodzaje stali

Stal jest jednym z najważniejszych materiałów inżynierskich, wykorzystywanym w niemal każdej gałęzi przemysłu – od budownictwa, przez motoryzację, aż po przemysł chemiczny czy energetyczny. Różnorodność jej odmian wynika z bogactwa składu chemicznego, właściwości mechanicznych oraz metod obróbki cieplnej i plastycznej. Aby umożliwić sprawną identyfikację i dobór odpowiednich gatunków stali do konkretnych zastosowań, opracowano wiele systemów oznaczeń i klasyfikacji – zarówno krajowych, jak i międzynarodowych.

W zestawieniu uwzględniliśmy ponad 400 gatunków stali, podzielonych na cztery główne grupy:

  • Stale nierdzewne - To stale odporne na korozję, zawierające co najmniej 10,5% chromu. Znajdują zastosowanie w przemyśle spożywczym, chemicznym, medycznym i energetycznym. W tej grupie znajdują się zarówno stale austenityczne, ferrytyczne, jak i martenzytyczne, często oznaczane według systemów AISI, DIN i Werkstoff-Nummer (np. 1.4301 / X5CrNi18-10 / AISI 304).
  • Stale konstrukcyjne stopowe - Są to stale, które zawierają dodatki stopowe, takie jak nikiel, molibden czy chrom, w celu poprawy wytrzymałości, udarności lub odporności na wysokie temperatury. Wykorzystuje się je m.in. w przemyśle maszynowym, lotniczym czy zbrojeniowym. Typowe oznaczenia w tej grupie to np. 34CrNiMo6, 42CrMo4 (DIN, AISI: 4340, 4140).
  • Stale konstrukcyjne węglowe - To najpowszechniejszy typ stali wykorzystywany w budownictwie i produkcji elementów nośnych, gdzie liczy się dobra spawalność i wytrzymałość. Gatunki te zawierają głównie węgiel i mangan (bez znaczących dodatków stopowych). Przykładowe oznaczenia to: S235JR, C45E, 1.0038 (S235JR wg DIN EN 10025-2).
  • Stale narzędziowe - Przeznaczone do produkcji narzędzi skrawających, form, matryc i tłoczników. Wyróżnia je bardzo wysoka twardość, odporność na ścieranie oraz możliwość pracy w podwyższonych temperaturach. Obejmują stale do pracy na zimno (np. 1.2379 / X153CrMoV12 / D2), na gorąco (np. 1.2344 / X40CrMoV5-1 / H13) i stale szybkotnące (np. 1.3343 / HS6-5-2C / M2).

Każdy gatunek w tabeli został opisany według kilku najważniejszych systemów klasyfikacyjnych:

  • Werkstoff-Nummer (numer materiałowy wg systemu niemieckiego)
  • Gatunek (nazwa handlowa lub skrótowa)
  • DIN / EN (normy europejskie i niemieckie)
  • AISI / SAE / ASTM (amerykańskie oznaczenia stosowane głównie w przemyśle międzynarodowym)

Stale nierdzewne kwasoodporne żaroodporne

Werkstoff-NummerGatunekDIN wg. norm zagranicznycznychAISI / SAE / ASTM
1.40000H13X6Cr13403 / 410S
1.40020H13JX6CrAl 13405
1.40051H13X12CrS 13416
1.40061H13X12Cr13410
1.4016H17X6Cr17430
1.40212H13X20Cr13420
1.40283H13X30Cr13-
1.40344H13X46Cr13-
1.40572H17N2X17CrNi16-2431
1.4104-X14CrMoS17430F
1.4112-X90CrMoV 18440B
1.41223H17MX39CrMo 17-1-
1.4125H18X105CrMo17440C
1.43010H18N9X5CrNi 18-10304
1.4305-X10CrNiS 18-9303
1.430600H18N10X2CrNi 19-11304L
1.43101H18N9X12CrNi 18-8301
1.4313-X3CrNiMo 13-4A182 (F6NM)
1.44010H17N12M2TX5CrNiMo 17-12-2316
1.440400H17N14M2X2CrNiMo 17-13-2316L
1.443500H17N14M2X2CrNiMo 18-14-3316L
1.443600H17N14M2X5CrNiMo 17-13-3316
1.443800H17N14M2X2CrNiMo 18-15-4317L
1.4439-X2CrNiMoN 17-13-5316LMN
1.4460DUPLEXX3CrNiMoN 27-5-2329
1.446200H22N24M4TCuX2CrNiMoN 22-5-3S31803 / A182 (F51)
1.45100H17TX6CrTi 17430Ti / 439
1.45390H22N24M4TCuX1NiCrMoCu 25-20-5NO8904
1.45411H18N9TX6CrNiTi 18-10321
1.45500H18N12NbX6CrNiNb 18-10347
1.4571H17N13M2TX6CrNiMoTi 17-12-2316Ti
1.4712H6S2X10CrSi6-
1.4713H6S2X10CrAlSi7-
1.4718H9S2X45CrSi 9-3HNV3
1.4724H13JSX10CrAl 13-
1.4731H10S2MX40CrSiMo 10-2-
1.4742H18JSX10CrAl 18-
1.4749-X18CrN 28-
1.4762H24JSX10CrAl 24446
1.4821H26N4X15CrNiSi 25-4-
1.4828H20N12S2X15CrNiSi 20-12309
1.4833H23N13X12CrNi 23-13-
1.4841H25N20S2X15CrNiSi 25-20310
1.4843H23N18--
1.4845H25N21X12CrNiSi 25-21310S
1.4864H16N36S2X12NiCrSi 36-16330
1.4876-X10NiCrAlTi 32-21-
1.4878-X10CrNiTi 18-10321

Stale stopowe konstrukcyjne

Werkstoff-NummerGatunekDIN wg. norm zagranicznycznychAISI / SAE / ASTM
1.046715G15Mn3-
1.048219G219Mn5-
1.064260G60Mn3 / C61-
1.090350S2--
1.090455S255Si7-
1.117030G228Mn6-
1.492320H12MIFX20CrMoV 12-1-
1.512235SG37MnSi5-
1.541516M16Mo3-
1.575212HN3A15NiCr13-
1.591915HN15CrNi63115
1.592018H2N218CrNi8-
1.651136HNM36CrNiMo44340 / 9840
1.652320HNMA21NiCrMo28620
1.654637HGNM40NiCrMo 2-28740
1.658030H2N2A30CrNiMo8-
1.658234HNM34CrNiMo64337
1.658717HGM17CrNiMo6-
1.662320HNM21NiCrMo28620
1.701515H15Cr3-
1.703030H28Cr45130
1.7033-34Cr4-
1.703438HA37Cr45135
1.703540H41Cr45140
1.713116HG16MnCr55115
1.714720HG20MnCr55120
1.721825HM25CrMo44130
1.722035HM34CrMo44135
1.722540HM42CrMo44140
1.722850H50CrMo4-
1.726218HGM18CrMo4-
1.733515HM13CrMo4-4A182 F11
1.7362H5M12CrMo19-5-
1.738010H2M10CrMo9-10A182 F22
1.770730H2MF30CrMoV9-
1.771513HMF14MoV 6-3-
1.807021HMF21CrMoV 5-11-
1.815950HF51CrV46150
1.850938HMJ41CrAlMo7-
1.855033H2NMJ34CrAlNi7-

Stale węglowe konstrukcyjne

Werkstoff-NummerGatunekDIN wg. norm zagranicznycznychAISI / SAE / ASTM
1.1935St0SSt 33A570
1.1937St3SSt 37-2 / S235JRA573
1.1938St3SRSt 37-2 / S235JR-
1.1950St5 / Mst5St 50-2 / E295A572
1.1960St6 / Mst6St 60-2 / E335A572
1.1970St7 / Mst7St 70-2 / E360-
1.0116St3WSt 37-3 / S235J2G3A573
1.0144St4SWSt 44-3 / S275J2G3A573
1.0179St4SVSt 44-2Cu3 / S275JRCuA570
1.030110C101010
1.040115C151015
1.040220C221020
1.040625C251025
1.050135C351035
1.050345C451045
1.051140C401040
1.052830C30-
1.053555C551055
1.056218G2AStE355 / P355NA588
1.056518G2AWStE 355 / P35NH-
1.056618G2ATStE 355 / P355NL1-
1.057018G2AASt 52-3 / S355J2G3-
1.060160C601060
1.060365C671065
1.114115Ck 15-
1.1151-Ck 22
1.118640Ck 40-
1.119145Ck 45-
1.890518G2AVStE 460 / P460N2-

Stale narzędziowe

Werkstoff-NummerGatunekDIN wg. norm zagranicznycznychAISI / SAE / ASTM
1.1525N8ECT80(W1-8A)
1.1663N12ECT120W1-111/2A
1.1820N5C55W-
1.1830N9ECT90W1-81/2A
1.2080NC11X210Cr12D3
1.2343WCLX38CrMoV 5-1H11
1.2344WCLVX40CrMoV 5-1H13
1.2363NCLVX100CrMoV 5-1A2
1.2365WLVX32CrMoV 3-3H10
1.2367-X38CrMoV 5-3-
1.2379NC11LVX155CrVMo 12-1D2
1.2414NW1120W4F1
1.2419NWC105WCr6-
1.2436NC11X210CrW12-
1.2542NZ245WCrV8S1
1.2550NZ360WCrV7(S1)
1.2581WWVX30WCrV 9-3-
1.2601NC11LVX165CrMoV12-
1.2713WNL55NiCrMoV6(L6)
1.2714WNLV56NiCrMoV7-
1.2721NPW50NiCr13-
1.2842NMV90MnCrV8O2
1.3207SK10VHS10-4-3-10-
1.3243SK5MS6-5-2-5M35
1.3247SK8MS2-10-1-8M42
1.3343SW7MHS6-5-2M2
1.3355SW18HS18-0-1T1
1.3505ŁH15100Cr652100

Stale narzędziowe

Werkstoff-NummerGatunekISO / AISI / DIN
1.1545-C105U
1.1730-C45U
1.2080NC11D3
1.2210-L2 / 115CrV3
1.2343WCLH11
1.2344WCLVH13
1.2363NCLVA2
1.2365WLVH10
1.2367-X38CrMoV 5-3
1.2379NC11LVD2
1.2436NC11X210CrW12
1.2510NMWV100MnCrW4
1.2550NZ360WCrV7
1.2601NC11LVX165CrMoV12
1.2721NPW50NiCr13
1.2842NMVO2 / 90MnCrV8
1.2885--
1.3207SK10VHS10-4-3-10
1.3243SK5MM35 / S6-5-2-5
1.3247SK8MM42 / S2-10-1-8
1.3343SW7MM2 / S6-5-2
1.3344-M3 / S6-5-3
1.3355SW18T1 / HS18-0-1

Stale narzędziowe

Werkstoff-NummerGatunekISO / AISI / DIN
1.2344WCLVH13 / X40CrMoV 5-1
1.2344-H13 / X40CrMoV 5-1
1.2358--
1.2363NCLVA2 / X100CrMoV 5-1
1.2379NC11LVD2 / X155CrVMo 12-1
1.2436NC11X210CrW12
1.2510NMWV100MnCrW4
1.2631--
1.2714WNL 156NiCrMoV7
1.3344-M3 / S6-5-3

Materiały specjalne

Werkstoff-NummerGatunekASTM
1.4562Alloy 31B 564
1.4864Alloy DSB 511
1.4876Alloy 800B 564
1.4958Alloy 800 HB 564
1.4959Alloy 800 HTB 564
2.0830CuNi 25-
2.0862CuNi 5 FeB 111
2.0872CuNi 10 Fe 1 MnB 122, B 171
2.0882CuNi 30 Fe 1 MnB 122, B 171
2.4066Alloy 200B 564
2.4068Alloy 201B 160
2.4360Alloy 400B 564
2.4375Alloy K 500-
2.4600Alloy B3B 564
2.4602Alloy C22B 564
2.4605Alloy 59B 564
2.4610Alloy C4B 564
2.4617Alloy B2B 335
2.4642Alloy 690B 166
2.4650Alloy C 263-
2.4660Alloy 20B 462
2.4663Alloy 617B 564
2.4668Alloy 718B 637
2.4669Alloy X750B 637
2.4816Alloy 600B 564
2.4819Alloy C-276B 564
2.4851Alloy 601B 166
2.4856Alloy 625B 564
2.4858Alloy 825B 564
2.4951Alloy 75-
2.4952Alloy 80AB 637
2.4969Alloy 90-

Stopy tytanu

Werkstoff-NummerGatunekASTM
3.7024Titan Grade 1B 381
3.7035Titan Grade 2B 381
3.7105Titan Grade 12B 381
3.7164Titan Grade 5 (LF)-
3.7165Titan Grade 5B 381
3.7235Titan Grade 7B 381

Stale konstrukcyjne

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
1.1937St 37-2 G1.0506WStE 315
1.1938RSt. 37-21.0508TStE 315
1.1950St 50-21.0535C 55
1.1960St 60-2 G1.0562StE 355
1.0116St 37-3 G1.0565WStE 355
1.0301C 101.0566TStE 355
1.0401C 151.0566P355NL1
1.0402C 221.0570St 52-3
1.0425P 265 GH1.0601C 60
1.0432C 211.1101TT ST 35
1.0437P 310 NB1.113320 Mn 5
1.0460C22G21.1141Ck 15
1.0481P295GH1.1151Ck 22
1.048219 Mn 51.117330 Mn 5
1.0486StE 2851.1181Ck 35
1.0487WStE 2851.1191Ck 45
1.0488TStE 2851.1193Cf 45
1.0501C 351.1213Cf 53
1.0503C 451.1221Ck 60
1.0505StE 315
[table “” not found /]

Stale narzędziowe

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
1.2063145Cr61.2436X210CrW12
1.2067102 Cr 61.2510100MnCrW4
1.2080X 210 Cr 121.255060 WCrV 7
1.216221 MnCr 51.2601X165CrMoV12
1.231240CrMnMoS8-61.271355NiCrMoV6
1.2316X 36 CrMo 171.271456 NiCrMoV 7
1.2343X 38 CrMoV 5 11.271855NiCr10
1.2344X40CrMoV5-11.273515NiCr14
1.2363X100CrMoV5-11.2764X19NiCrMo4
1.2365X 32 CrMoV 3 31.2767X 45 NiCrMo 4
1.2367X38CrMoV5-31.282660MnSiCr4
1.2379X155CrMoV12-11.284290MnCrV8
1.2419105 WCr 6

Stale łożyskowe

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
1.3505100Cr61.3539100CrMnMo8
1.3536100CrMo7-31.3342SC 6-5-2

Stale specjalne

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
1.3952X2CrNiMoN18-14-31.3974X2CrNiMnMoNNb23-17-6-3

Stale kwasoodporne i żaroodporne

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
1.4000X6Cr131.4539X1NiCrMoCu25-20-5
1.4006X12Cr131.4541X6CrNiTi18-10
1.4016X6Cr171.4542X5CrNiCuNb16-4
1.4021X20Cr131.4548X5CrNiCuNB17-4-4
1.4024X15Cr131.4547X1CrNiMoCuN20-18-7
1.4034X46Cr131.4550X 6 CrNiNb 18-10
1.4057X17CrNi16-21.4563X1NiCrMoCuN31-27-4
1.4104X14CrMoS171.4571X6CrNiMoTi17-12-2
1.4112X90CrMoV181.4577X3CrNiMoTi25-25
1.4119X 15 CrMo 131.4580X6CrNiMoNb17-12-2
1.4120X20CrMo131.4582X4CrNiMoNb25-7
1.4122X39CrMo17-11.4718X45CrSi9-3
1.4301X5CrNi18-101.4828X15CrNiSi20-12
1.4305X10CrNiS18-91.4841X 15 CrNiSi 25 20
1.4306X2CrNi19-111.4864X 12 NiCrSi 36 16
1.4313X4CrNi13-41.4876X10NiCrAlTi32-21
1.4320X2CrNiMo13-41.4878X 12 CrNiTi 18 9
1.4340GX40CrNi27-41.4903X10CrMoVNb9-1
1.4361X1CrNiSi18-15-41.4905X11CrMoWVNb9-1-1
1.4401X5CrNiMo17-12-21.4910X3CrNiMoN17-13
1.4404X2CrNiMo17-13-21.4913X19CrMoVNbN11-1
1.4406X2CrNiMoN17-11-21.4922X20CrMoV12-1
1.4410X2CrNiMoN25-7-41.4923X22CrMoV12-1
1.4418X4CrNiMo16-5-11.4926X21CrMoV12-1
1.4429X2CrNiMoN17-13-31.4935X20CrMoWV12-1
1.4435X2CrNiMo18-14-31.4939X 12 CrNiMo 12
1.4438X2CrNiMo18-15-41.4941X6CrNiTiB18-10
1.4439X2CrNiMoN17-13-51.4944X5NiCrTi26-15
1.4460X3CrNiMoN27-5-21.4958X5NiCrAlTi31-20
1.4462X2CrNiMoN22-5-31.4961X8CrNiNb16-13
1.4465X1CrNiMoN25-25-21.4962X12CrNiWTiB16-13
1.4466X2CrNiMoN25-22-21.4980X6NiCrTiMoVB25-15-2
1.4501X2CrNiMoCuWn25-7-41.4981X8CrNiMoNb16-16
1.4505X4NiCrMoCuNb20-18-21.4986X7CrNiMoBNb16-16
1.4529X1NiCrMoCuN25-20-71.4988X8CrNiMoVNb16-13

Stale do nawęglania

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
1.575215NiCr131.658718CrNiMo7-6
1.591915CrNi61.713116MnCr5
1.592018CrNi81.714720MnCr5

Stale do ulepszania cieplnego

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
1.512038MnSi41.722542CrMo4
1.512237MnSi51.722742CrMoS4
1.514153MnSi41.722850CrMo4
1.541516Mo31.725824CrMo5
1.542316Mo51.732120MoCr4
1.563712Ni141.732320MoCrS4
1.5680X12Ni51.732525MoCr4
1.575215NiCr131.732625 MoCrS 4
1.575531 NiCr 141.733513CrMo4-5
1.586014NiCr181.736212 CrMo 19 5
1.586435 NiCr 181.737512CrMo9-10
1.591915CrNi61.738010 CrMo 9-10
1.592018CrNi81.7386X11CrMo9-1
1.631020MnMoNi5-51.770730CrMoV9
1.631120MnMoNi4-51.770921CrMoV5-7
1.6358X 2 NiCoMo 18-9-51.771514MoV6-3
1.6368 WB 3615NiCuMoNb51.773324CrMoV5-5
1.656240 NiCrMo 8 41.773514CrMoV6-9
1.658030CrNiMo81.807021CrMoV5-11
1.658234CrNiMo61.815951CrV4
1.658718CrNiMo7-61.816158CrV4
1.677220NiCrMo14-51.850734CrAlMo5
1.674632 NiCrMo14-51.851531CrMo12
1.694827NiCrMoV11-61.851931CrMoV9
1.698121CrMoNiV4-71.855034CrAlNi7
1.700646Cr21.8882S355G3
1.703334Cr41.8902S420N2
1.703437Cr41.8905P460N2
1.703541Cr41.8907StE 500
1.710367SiCr51.8912S420NL2
1.713116MnCr51.8915P460NL12
1.713916MnCrS51.8928S690QL
1.714720MnCr51.8931S690Q
1.721825CrMo41.8932WStE 420
1.721926CrMo41.8935P460NH2
1.722034CrMo4

Stopy Niklu

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
1.4361X1CrNiSi18-15-42.4605Alloy 59
2.4360Monell 4002.4668Incoloy 600
2.4375Monell K 5002.4816Incoloy 719
2.4602Hastelloy C 222.4819

Stopy Tytanu

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
3.7025Titan Gr. 13.7164TiAl 6 V 4
3.7035Titan Gr. 23.7165TiAl 6 V 4
3.7235Titan Gr. 2

Stopy aluminium

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
3.12553.23153.23153.4335
3.13253.34653.19243.4365
3.19243.3547

Stale o wysokim stopniu czystości

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
1.2344ESU1.6580 ESU1.4512 ESU1.6948 ESU
1.4361 ESU1.6582 ESU1.4944 ESU1.7228 ESU
1.4429 ESU1.6587 ESU1.4980 ESU1.7735 ESU
1.4435 ESU1.6746 ESU1.4548 ESU
1.4542 ESU1.6780 ESU

Stale według norm amerykańskich

Werkstoff-NummerGatunek wg norm DINWerkstoff-NummerGatunek wg norm DIN
A 182 Gr.F 316 LNA 694 Gr.F 42A 182 Gr.F 55SA 266 Cl. 2
A 182 Gr.F 316 LN 6A 694 Gr.F 46A 182 Gr.F 6 NMSA 266 Cl. 4
A 182 Gr.F 316 NA 694 Gr.F 52A 182 Gr.F 6aP 355 NL1
A 182 Gr.F 316 TiA 694 Gr.F 56A 182 Gr.F 60SAF 2507
A 182 Gr.F 317 LA 694 Gr.F 60A 182 Gr.F 9SAE 4140
A 182 Gr.F 321A 694 Gr.F 65A 204 Gr. ASAE 4340
A 182 Gr.F 347A 694 Gr.F 70A 240 Type 316AISI 309
A 182 Gr.F 430A 723 Cl 1A 276 Type 420AISI 317
A 182 Gr.F 46A 739 Gr. B 22A 322 Gr. 4140AISI 347
A 182 Gr.F 44A 743 Gr. CA 6 MNA 336 F 91AISI 410
A 182 Gr.F 5A 765 Gr. IIA 350 Gr.LF 1AISI 420
A 182 Gr.F 5aSA 181 Cl. 60A 350 Gr.LF 2904 L
A 182 Gr.F 51SA 181 Cl. 70A 350 Gr.LF 3321 H
A 182 Gr.F 53SA 266 Cl. 1
Cookies
Obsługujemy pliki cookie. Jeśli uważasz, że to w porządku, po prostu kliknij „Zaakceptuj wszystko”. Możesz również wybrać rodzaj plików cookie, klikając „Ustawienia”. Przeczytaj naszą politykę plików cookie
Ustawienia Akceptuj wszystkie
Cookies
Wybierz rodzaj akceptowanych plików cookie. Twój wybór zostanie zachowany przez rok. Przeczytaj naszą politykę plików cookie
Zapisz Akceptuj wszystkie